W sidłach schematów i nawiązań, czyli "Dybuk" Marka Świerczka

  • 3
Od razu duży plus za postać byłego AK-owca, który na zlecenie ubeków ściga seryjnego mordercę. Kolejny za dokooptowanie do niego pary indywiduów w postaci komunizującego Cygana i zakochanego w judaizmie Niemca. No i jeszcze na dodatek cała trójka wyrusza w Polskę, dopiero co otrząsającą się po wojennej zawierusze, na motocyklach BMW, udając obwoźną trupę cyrkową! Zaiste, doborowa to menażeria, niczym z filmów Tarantino. Albo komiksów Ennisa.

Główny bohater, Rem Sosnkowski, to twardy gość wciąż wierzący w przedwojenny etos Polaka-patrioty. Z tym swoim nożem za pazuchą i honorem na ustach, staje się jakby postacią wyciętą z komiksu o naładowanych testosteronem pulpowych herosach, uroczo przerysowanym bohaterem, którego nie mogłem nie polubić. W przeciwieństwie do fabuły, która jednak minęła się z moimi oczekiwaniami. Uważam, że nie wyszło na dobre historii zmarginalizowanie głównego wątku (nazwijmy go kryminalno-horrorowym), na rzecz próby scharakteryzowania polskiej mentalności i pokazania jakiejś prawdy o tamtych czasach. Dla mnie wyglądało to tak jakby autor przestraszył się, że napisze co najwyżej „zwykły” kryminał albo horror, więc zapobiegawczo wzbogacił go o ważkie i trudne tematy (tu obowiązkowo antysemityzm), które podlał gęstym sosem popkulturowych nawiązań. Na ogół z otwartymi rękami przyjmuję taki misz-masz, ale tutaj według mnie wyszło troszkę łopatologicznie, schematycznie i obrzydliwie pompatycznie. Jeśli był to celowy zabieg autora, to moim zdaniem przeholował. A szkoda, bo kroiła się zarąbista książka…

3 komentarze :

Paulina Król pisze...

Etos Polaka-patrioty. Nie wiedziałam, że to już tak górnolotny frazes :] A przekombinowania i ja nie lubię, czasem właśnie "zwykły" kryminał/horror ma w sobie więcej finezji, niż najbardziej zakręcone dziwadło, którego nie wiadomo, jak ugryźć czy nawet wpisać w ramy jakiejś kategorii.

Kermit pisze...

sam tytuł już by mnie zachęcił do przeczytania książki. w dodatku mówisz to o nawiązaniach i przynajmniej staraniach, aby książka wypadła niebanalnie na tle innych kryminałów. Marzenie. Jednak czasem efekty są zupełnie nie podobne do początkowych zamiarów.

Refleksologia Kraków pisze...

ciągle brakuje dobrej literatury w polskich ( choćby fantastycznych realiach ). Ale dlaczego "Dybuk"? Pamiętam ten termin z pewnego znanego filmu o Żydach :) Jakoś mi nie pasuje do przedstawionej przez Ciebie fabuły :)